Zarara bak! Milyonluk otobüsler atıl olarak bırakılmış

Sayıştay'ın hazırladığı Mahalli İdarelere İlişkin Sayıştay Denetim Raporları yayınlandı. Manisa Büyükşehir Belediyesi tarafından kamu kaynaklarının nasıl zarara uğratıldığı, hazırlanan raporlarda bir bir paylaşıldı. Manisa Büyükşehir Belediyesi tarafından alınan elektrikli otobüslerden bir çoğunun atıl olarak bırakıldığı ve halkın kullanımına sunulmadığı raporlarda açıkça görüldü. Ayrıca sayıştay raporlarında, Tarık Almış Kapalı Yüzme Havuzu ve Spor Salonu, Fikri Bayrıl Spor Tesisi, Mümin Özkasap Spor Tesisi ve  Tevfik Lav Spor Tesislerinin halkın hizmetine sunulmadığı, Manisa FK tarafından kullanılan bu tesislerin nasıl tasarruf edileceğine dair bir karar alınmadığı da hazırlanan raporlar da yer aldı. 

İşte Sayıştay'ın atıl bırakılan elektrikli otobüslerle ilgili raporu

Elektrikli otobüs alımı (Şarj üniteleri ile birlikte) ihalesi kapsamında alınan otobüslerin bir kısmı hakkında alınması gereken izin ve belgelerin alınamaması nedeniyle trafik tescil işlemlerinin yapılamadığı ve kamunun hizmetine sunulamadığı görülmüştür. Yapılan incelemede; 13 adet “18 metrelik elektrikli otobüslerin” ve 13 adet “şarj ünitelerinin” belediyeye teslim edildiği ve toplu T.C. Sayıştay Başkanlığı Manisa Büyükşehir Belediyesi 2019 Yılı Sayıştay Düzenlilik Denetim Raporu 23 taşıma hizmetlerinde kullanılmaya başlandığı ancak geri kalan 7 adet “18 metrelik elektrikli otobüs”, 9 adet “şarj ünitesi” ve 2 adet “24 metrelik elektrikli otobüs” iş kalemlerine ilişkin hakediş ödemelerinin halen düzenlenmediği ve ödeme emri belgesine bağlanmadığı anlaşılmış olup kalan 9 adet elektrikli otobüsün (2 adet 24 metrelik ve 7 adet 18 metrelik) ve sarj ünitelerinin de belediyeye teslim edildiği ancak atıl vaziyette beklediği tespit edilmiştir. 9 adet otobüs ve şarj üniteleri için gerekli izin ve belgelerin alınamaması sebebiyle bahsedilen 9 adet otobüsün trafik tescil işlemleri yapılamamakta dolayısıyla toplu taşıma hizmetlerinde kullanılamamaktadır. 5018 sayılı Kamu Mali Yönetimi ve Kontrol Kanunu’nu “Hesap verme sorumluluğu” başlıklı 8’inci maddesinde; her türlü kamu kaynağının elde edilmesi ve kullanılmasında görevli ve yetkili olanların; kaynakların etkili, ekonomik, verimli ve hukuka uygun olarak elde edilmesinden, kullanılmasından ve kötüye kullanılmaması için gerekli önlemlerin alınmasından sorumlu oldukları hüküm altına alınmıştır. 5018 sayılı Kanun, üst yöneticilere de önemli sorumluluklar yüklemiş olup belediyelerde üst yönetici olan belediye başkanının, sorumluluğu altındaki kaynakların etkili, ekonomik ve verimli şekilde elde edilmesi ve kullanımını sağlamaktan, kayıp ve kötüye kullanımının önlenmesinden belediye meclisine karşı sorumluluğu bulunmaktadır. Yukarıda belirtilen 9 adet otobüsün İdareye teslim edilmesine rağmen trafik tescil işlemlerinin yapılmaması sebebiyle kamu hizmetine sunulamamasının, 5018 sayılı Kanun’un, kaynakların etkili, ekonomik verimli kullanılması ilkesi ile bağdaşmadığı değerlendirilmektedir.

Manisa FK tarafından kullanılan tesislerle ilgili ortada alınan karar yok

Sayıştay raporlarında dikkat çeken bir başka detay ise Büyükşehir Belediyesi tarafından yapılan, ancak şirket takımı olan Manisa FK tarafından kullanılan spor tesisleri oldu. Sayıştay paylaştığı raporda spor tesisleri ile ilgili şu detayları paylaştı;

Büyükşehir Belediyesinin mülkiyetinde bulunan spor tesisleri hakkında nasıl tasarrufta bulunulacağına dair herhangi bir karar alınmadığı ve tesislerin atıl kaldığı görülmüştür. Belediyelerin asli vazifesi, görevli ve yetkili olduğu beldedeki halkın mahalli ve müşterek nitelikteki ihtiyaçlarını karşılamaktır. Yapılan incelemede Büyükşehir Belediyesinin mülkiyetinde bulunan spor tesislerinden, Manisa ilinde yaşayan vatandaşların nasıl yararlanacağına dair herhangi düzenleme bulunmadığı tespit edilmiştir. Belediyenin mülkiyetinde bulunan spor tesislerinin bilgileri aşağıda yer almaktadır; 

- Tarık Almış Kapalı Yüzme Havuzu ve Spor Salonu

- Fikri Bayrıl Spor Tesisi

- Mümin Özkasap Spor Tesisi

- Tevfik Lav Spor Tesisi

Yukarıda sayılan spor tesislerinden Tarık Almış Kapalı Yüzme Havuzunun vatandaşlar tarafından kullanılmasına ilişkin olarak belediye meclisi tarafından kararlaştırılan gelir tarifesinde kullanım ücretlerine yer verilmiş, diğer spor tesisleri için ise ne gelir tarifesinde kullanım ücretlerine yer verilmiş ne de bu tesislerin nasıl tasarruf edileceğine dair bir karar alınmıştır. Belediyeler tarafından spor kulüplerine taşınmaz tahsisi yapılamayacağı 02.02.2018 tarihli Resmi Gazete’de yayımlanan 2017/1 esas 5415/1 karar numaralı Sayıştay Genel Kurulu İçtihadı Birleştirme Kararında da karara bağlanmıştır. Sonuç olarak Tevfik Lav Spor Tesisi ve Tarık Almış Kapalı Yüzme Havuzu ve Spor Salonunun ortak hizmet projesine dayalı olarak Manisa Büyükşehir Belediye Spor Kulübü Derneği'ne tahsis edilmesi hukuki dayanaktan yoksun olup bu tahsis işlemlerinin iptal edilmesi, diğer spor tesisleri hakkında ise yukarıda bahsedilen mevzuat hükümlerine uygun olarak tasarruf edilmesi gerekmektedir.

Sayıştay'ın Manisa Büyükşehir Belediyesi ile paylaştığı raporların başlıkları

A. 1. Peşin Tahsil Edilen Kira Gelirlerinin Dönem Ayırıcı Hesaplarda İzlenmemesi

2. Tahsisli Kullanılan ve Tahsis Edilen Taşınmazların Varlık Hesaplarında İzlenmemesi

3. Taşınmaz İcmal Cetvellerinin Düzenlenmemesi ile Kurumun Kullanımında veya Yönetiminde Bulunan Taşınmazların Değerleme Çalışmalarının Yapılmaması

B. 1. Bazı Taşınmazların İhalesiz Olarak Belediye Şirketlerine Devredilmesi

2. Belediye Şirketine İşletilmek Üzere Verilen Yerlerin Devir Bedellerinin Düşük Belirlenmesi ile Şirket Tarafından Bu Yerlerin Pazarlık Usulü İle Kiralanması

3. Belediyenin İşlettiği Kreşe Ait Giderlerin Bütçeden Karşılanması

4. Elektrikli Otobüslerin Tamamının Aktif Kullanılamaması

5. Mal ve Hizmet Alımlarında Pazarlık Usulü İhale Yönteminin Yaygın Bir Şekilde Kullanılması

6. Parasal Limitler Dâhilinde Yapılan Mal Alımlarında, Bütçeye Konulan Ödeneğin %10’unun Kamu İhale Kurulunun Uygun Görüşü Alınmadan Aşılması

7. Reklamla İlgili Materyallerin Belediye Şirketine İhalesiz Kullandırılması

8. Spor Tesislerinin Kullanımına İlişkin Herhangi Bir Karar Alınmaması

9. Tıbbi Atıkların Toplanması Taşınması ve Sterilize Edilmesi İşi Kapsamının Değişmesine Rağmen Sözleşme Bedelinin Buna Uygun Olarak Uyarlanmaması

10. Belediye Taşınmazlarının Ecrimisil Karşılığında Kullandırılması

11. Taşınmazların Cins Tashihlerinin Yapılmaması

12. Bütün Riskler Sigortasında Bazı Risk Kalemlerinde Muafiyet Oranlarının Yüksek Belirlenmesi